Inleiding
Literatuur in de 20e eeuw
In de twintigste eeuw vinden tal van vernieuwingen plaats en de literaire stromingen volgen elkaar op en komen ook gelijktijdig voor: symbolisme, avant-garde, modernisme, postmodernisme. Veel schrijvers en dichters verwerken in hun teksten de wereldoorlogen en de Jodenvervolging of bewerkstelligen een nieuwe vrijheid in seksuele normen en waarden.
Personen: Koningin Wilhelmina, Anton de Kom, Adolf Hitler, Koning Boudewijn, Lumumba, Martin Luther King, Michael Gorbatsjov, Joop den Uyl
Gebeurtenissen: Eerste Wereldoorlog, Tweede Wereldoorlog, Koude oorlog, onafhankelijkheid Indonesië, Congo en Suriname, oprichting Europese Unie, tweede feministische golf, de Oliecrisis
Onderwerpen
De sociaal-kritische romantraditie
Het regenwoud, de angisa en dierlijke personages
Verhalen, liederen en spreekwoorden
Experiment en spontaniteit
Een boodschappenlijstje als gedicht
Modern plezier in de literatuur
‘Ons geheim is een van woorden niet, maar van een lang zwijgen…’
Cynische, ontluisterende boeken
Collaboratie en verzet, trauma en breuk
Verschuivende ideeën over koloniale herinnering
Groot succes in een klein gebied
Het 'nestjesinstinct'
Poëtisch rumoer
Nieuwe geluiden in het interbellum
Het beeldverhaal in vele gedaanten
Liever ‘vent’ dan ‘vorm’
Een nieuwe wereld en een nieuwe kunst
Wie niet sterk is, moet slim zijn
Voorbij en niet voorbij
De eeuw van het kind
Nederlands is ook Surinaams
Het ‘Van Dis-effect’
Autonome gedichten van toeschouwers
Twijfelende personages en onkenbare werkelijkheid
De grote vier van Curaçao
Taal versus leven?
Huiskamerproza versus het postmodernisme
De schoonheid van een hogere werkelijkheid
Vier Surinaamse dichters op zoek naar eigen roots
Alles is tekst en breken met tradities
Een traditie van sociale kritiek
Schrijvers
Zwart bewustzijn en Nederlandse arrogantie
De schoonheid van het kwaad
Een dichter die blijft zingen
Literatuur als ideologisch vormingsinstrument
Postmodern polemicus
Spannende en avontuurlijke romans voor jong en oud
Omstreden en bewonderd
Sociaal bewogen prozavernieuwer
‘De ondergang’ centraal
Curaçao als navel van de wereld
De queer groteskenschrijver uit de avant-garde
Tegendraadse feminist op zoek naar zichzelf
Zanger van het ‘bestaansverdriet’
Diepgravend protesteren tegen de vergankelijkheid
Boeken doortrokken van een oosterse sfeer
Boeken die lezers ‘leef- en leeskritisch’ maken
Met humor en spel de wereld veranderen
Vrolijke, rebelse verhalen
Prozaïste met intelligente cliffhangers en scherpe kritiek op de genderrollen
Werk vol raadselachtige werelden
Over de wereld, de liefde en zichzelf
Reuzenzaken en kleine burgers
Dichter tussen Nederlands en Afrikaans
Ambassadeur van de Nederlands-Caribische jeugdliteratuur
De verbrande schrijfster
De vernieuwer van de Nederlandse literatuur
‘Als je schrijft, ben je niet alleen’
Onbewust provocateur
'Kwelgeest van de Nederlandse letteren’
‘Iets wat los zweeft netjes in een vorm krijgen’
Dichter voor grote en kleine mensen
'Ik ben tot in mijn laatste vezel een estheet'
In gevecht met de taal
Schrijfster voor een breed publiek
Voorvechtster van een Surinaamse identiteit
Schrijver, dichter, minnaar van het Papiaments
Dichter die altijd bleef twijfelen
Architectuur en dilemma’s op Curaçao
Verlangen naar een andere wereld
Concrete, zintuiglijke en lichamelijke taal
De 'grande dame' van de Surinaamse literatuur
Postmoderne voorloper en ‘oerfeminist’ tegen wil en dank
Altijd de oorlog
Elk literair genre de baas
Stay nooit volwassen
"'t Is goed in 't eigen hert te kijken"
Romanschrijver, dichter en journalist
‘Ik ben met Kloos en Perk opgegroeid...’
Auteur van toverachtige romans en korte verhalen
Identiteit zonder anker
Van schrijver-voor-kenners tot BN’er
Autonoom en veelzijdig
De intensieve weg naar vrijheid
‘De jeugd sterft dagelijks af, kort na zij is geboren... Wat reden toch! Waarom gaat alles hier verloren?’
Pleitbezorgster voor goede kinderboeken
Dichteres des Vaderlands avant la lettre
Het Indische leven van binnenuit
Diepzinnige verzen van een autodidact
Pianiste en auteur, getekend door de Holocaust
Van bakker tot Nobelprijskandidaat
Vlaamse verteller voor grote en kleine Pallieters
Een tropische verrassing
Poëzie als tentakel naar het onkenbare
Een Surinaamse, uiteengewaaid boven de oceaan
Mix van seksualiteit, religie en dood
Teksten
Anne Frank, 1947
Jan Campert, 1941
Jacq Firmin Vogelaar, 1980
Leo Ferrier, 1968
Melati van Java, 1903
Suwarsih Djodjopuspito, 1940
Edward van de Vendel, 1999
Nescio, 1918
W.F. Hermans, 1958
Frank Martinus Arion, 1973
Carry van Bruggen, 1927
Paul van Ostaijen, 1921
C.B. Vaandrager, 1969
Cyriel Buysse, 1903
Hella Haasse, 1992
Johan Huizinga, 1919
Marcel Möring, 1997
Andreas Burnier, 1969
S. Vestdijk, 1949
Jona Oberski, 1978
Clark Accord, 1999
Edgar Cairo, 1988
E. du Perron, 1935
Helga Ruebsamen, 1997
Cola Debrot, 1934-1935
Tip Marugg, 1988
Frans Kellendonk, 1986
Adriaan van Dis, 1983
M. Nijhoff, 1934
Hella Haasse, 1948
Jan Ligthart en H. Scheepstra, 1911
Jacob Israël de Haan, 1904
Thomas Rosenboom, 1999
Charlotte Mutsaers, 1994
Virginie Loveling, 1911
Bea Vianen, 1969
J.C. Bloem, 1945
A.F.Th. van der Heijden, 1983
Albert Helman, 1931
Maria Dermoût, 1955
Harry Mulisch, 1975
Tjalie Robinson, 1965
Gerard Kornelis van het Reve, 1967
Hugo Claus, 1983
Monika van Paemel, 1985
Herman Gorter, 1890
Astrid Roemer, 1998
Anton de Kom, 1934
John de Pool, 1935/1961
