De Herenclub

De Herenclub is geschilderd door Kik Zeiler (1948) in 1985 en meet 134 x 174 cm. Het toont portretten van de leden van een voormalige vriendenclub. Het schilderij is opgenomen in de Nationale Schrijversgalerij van het Literatuurmuseum.

Op het schilderij zien we een groep mannen die net klaar is met eten. In de jaren 80 en 90 van de twintigste eeuw kwam deze opmerkelijke vriendengroep wekelijks op maandagavond samen in Amsterdam om te discussiëren over de wereld om hen heen. Het onderwerp 'vrouwen' was taboe. De vriendengroep, bestaande uit schrijvers, kunstenaars en politici, stond bekend als De Herenclub. Het middelpunt van deze besloten club - en ook van het schilderij - is de schrijver Harry Mulisch.

Het schilderij toont de groep vrienden op een manier die doet denken aan het beroemde schilderij Het Laatste Avondmaal van Leonardo da Vinci. Mulisch wordt omringd door twaalf van zijn 'apostelen'. Te zien zijn, zittend van links naar rechts: Wim Duisenberg (bankier), Hans van Mierlo (politicus), Henk Hofland (journalist), Martin Veltman (dichter en reclameman), Harry Mulisch, Gerrit Komrij (dichter), Marcel van Dam (politicus) en Jeroen Henneman (kunstenaar). De vijf staande heren zijn Peter Schat (componist), Han Lammers (politicus), Reinbert de Leeuw (dirigent, componist en pianist), André Spoor (journalist) en Hans Gruijters (politicus). Rechts van Peter Schat zien we - weerspiegeld in het glas van een schilderij aan de muur - het hoofd van de restauranthouder. 

Voor de afwezige clubleden, W.L. Brugsma (journalist) en Cees Nooteboom (schrijver), bedacht de schilder inventieve manieren om ze toch af te beelden. Zij zijn rechts op de tafel onder het doosje Schimmelpennincksigaren vereeuwigd. De afbeelding van Brugsma siert de Haagse Post, waarvan hij hoofdredacteur was. Cees Nooteboom zien we op een postzegel die op een brief is geplakt. Het zijn subtiele details die humor toevoegen aan het schilderij.  

In 1995 schilderde Marike Bok (1943-2017) de club opnieuw. De heren zijn nu afzonderlijk geportretteerd. Sommigen zijn van het toneel verdwenen, maar er is ook een aantal nieuwe leden. Zo zie je staand van links naar rechts: Jan Posch (notaris), Julius Roos (internist), Adriaan van Dis (schrijver), Coen Stork (oud-ambassadeur), W.L. Brugsma, Gerrit Komrij, André Spoor, G.L. van Lennep (columnist) en Jeroen Henneman. Zittend van links naar rechts zijn afgebeeld: Marcel van Dam, Harry Mulisch, Martin Veltman, Cees Nooteboom, Hans van Mierlo (politicus), Henk Hofland en Reinbert de Leeuw.

Recent is er door het Literatuurmuseum geopperd om een vrouwelijke variant van De Herenclub te maken. Voor de schrijvers die afgebeeld moeten worden, wordt gedacht aan o.a. Alma Mathijsen, Niña Weijers, Hanna Bervoets, Clarice Gargard en Maartje Wortel.